Alles over Interreg VI

INTERREG VI

Zukunfts.Symposium Agropole voor Duits-Nederlandse innovatie in de agribusiness

op 17 maart 2022

in de Villa Flora in Venlo

Zukunfts.Symposium Agropole voor Duits-Nederlandse innovatie in de agribusiness

Zes grensoverschrijdende INTERREG-projecten genomineerd voor Agropole Innovation Award 2022

Sinds 2019 werken Agrobusiness Niederrhein uit Straelen, Brightlands Campus Greenport Venlo en de gemeente Venray samen in het kader van het Duits-Nederlandse INTERREG-project “Groei en ontwikkeling naar een grensoverschrijdende agropole”. In het kader van dit project hebben zes Duits-Nederlandse coöperaties uit de regio zogenaamde INTERREG-innovatievouchers ontvangen met een subsidie van 10.000 euro. Op 17 maart vindt in de Villa Flora in Venlo het “Zukunfts.Symposium Agropole” plaats, waar alle deelnemers kunnen stemmen welk van de zes innovatieprojecten de “Agropole Innovation Award” zal winnen. De zes gefinancierde innovatieprojecten worden hieronder gepresenteerd.

Het woord “Agropole” is samengesteld uit de termen “agrobusiness” en “metropool”. De Agropole is een regio waar de agrobusiness de economie en ook de sociale structuren vorm geeft. In de regio Niederrhein en in de aangrenzende provincie Limburg is deze sector van groot belang. Samenwerking en grensoverschrijdende uitwisseling van kennis en ervaring kunnen aan beide zijden van de grens voordelen opleveren. De partners in het project ontvangen financiële steun van INTERREG Deutschland-Nederland, het ministerie van Economische Zaken, Innovatie, Digitalisering en Energie van de deelstaat Noordrijn-Westfalen (MWIDE NRW) en de provincie Limburg.

Binnen het Agropole-project worden veel verschillende evenementen georganiseerd die uitnodigen tot het uitwisselen van kennis en ervaring. Daarnaast zijn sommige projectactiviteiten gericht op het aantrekken en vasthouden van geschoold personeel. Verder ondersteunen de zogenaamde innovatievouchers kleinschalige grensoverschrijdende coöperaties die innovaties voor de agrosector ontwikkelen. Op die manier draagt het Agropole-project bij tot een innovatiestimulans voor de sector in de regio. Dit versterkt het concurrentievermogen van de bedrijven in de regio, stelt banen veilig en schept nieuwe banen, en komt dus ook de maatschappij ten goede.

Agrobusiness – een diverse en steeds belangrijkere sector

De agrobusiness omvat bedrijven en instellingen die de markt voorzien van plantaardige en dierlijke producten. Naast levensmiddelen levert de sector ook eindproducten zoals sierplanten, snijbloemen, diervoeder of zelfs energie. Voorts zijn sommige grondstoffen voor andere sectoren afkomstig uit de agrobusiness, bijvoorbeeld hennep voor de productie van textiel. Dit is een voorbeeld van hoe sectoren met elkaar verweven zijn en dat de agrobusiness voor veel meer producten van belang is dan voedingsmiddelen en siergewassen. In het streven naar meer duurzaamheid wint ook de agrobusiness aan belang, omdat veel andere industrieën steeds vaker hernieuwbare en natuurlijke grondstoffen willen gebruiken bij de productie van hun producten.

Om de markt van dierlijke en plantaardige producten te kunnen voorzien, zijn meer dan “alleen” land- en tuinbouwbedrijven nodig. De agrobusiness omvat ook andere actoren die langs de waardeketen zijn gevestigd. De land- en tuinbouw koopt producten aan bij leveranciers, bijvoorbeeld zaden, melktechnologie, tractoren of materiaal voor verpakking en etikettering. Er zijn ook verwerkingsbedrijven die bijvoorbeeld salades, groenten, melk of vlees verwerken voor de gastronomie of de eindconsument. Daarnaast zijn er bedrijven op het gebied van handel en logistiek en bedrijven die specifieke diensten voor de sector aanbieden, bijvoorbeeld een belastingkantoor voor landbouwbedrijven. Tenslotte omvat de agrobusiness ook instellingen zoals de Duitse “Landwirtschaftskammer” of onderwijs- en onderzoeksinstellingen zoals technische hogescholen en universiteiten.

“Innovatievouchers” bevorderen Duits-Nederlandse samenwerking

De agrobusiness staat voor vele uitdagingen die moeten worden overwonnen als bedrijven concurrerend willen blijven. Daarom is een constante geest van innovatie nodig. Om dit ook over de grens te bevorderen, hebben zes Duits-Nederlandse samenwerkingsverbanden in het kader van het Agropole-project financiële steun gekregen om hun ideeën verder uit te werken. Daartoe moesten zij aan een aantal voorwaarden voldoen en een aanvraag- en goedkeuringsprocedure doorlopen. Een onafhankelijke stuurgroep met vertegenwoordigers uit de sector besliste vervolgens welke van de aanvragen de subsidie kreeg. Elke innovatievoucher omvat een financiering van maximaal 10.000 euro. Hetzelfde bedrag wordt door de respectieve samenwerkingspartners aan het project bijgedragen. De zes gefinancierde innovatieprojecten worden hieronder gepresenteerd.

Onderzoek naar nieuwe middelen en methoden voor onkruidbestrijding in boomkwekerijen

De eerste innovatievoucher is toegekend aan Compas-Agro uit Venlo en Pflanzen Janssen uit Kempen. De twee ondernemingen richtten zich op de doelgroep van boomkwekerijen. Net als de land- en tuinbouw worden boomkwekerijen steeds meer geconfronteerd met de uitdaging om nieuwe en alternatieve methoden en/of producten voor gewasbescherming te gebruiken, aangezien veel van de huidige producten in de nabije toekomst hun goedkeuring zullen verliezen en van de markt zullen verdwijnen. Tot nu toe werden bijvoorbeeld ook onkruidbestrijdingsmiddelen met de werkzame stof glyfosaat gebruikt. De twee partners onderzochten of pelargonzuur een doeltreffend en rendabel alternatief zou kunnen zijn. Pelargonzuur is een vetzuur van plantaardige oorsprong. Uit de resultaten van de proef is gebleken dat het zuur weliswaar even doeltreffend kan zijn, maar dat de benodigde hoeveelheid in dit stadium nog zo duur is dat het voor bedrijven niet rendabel is het zuur te gebruiken zoals in de proef. Niettemin heeft het onderzoek nieuwe kennis en ervaring opgeleverd die de basis zullen vormen voor verder onderzoek en zullen dienen om een oplossing te vinden.

Henri Nelissen (Pflanzen Janssen), Hans Pijpers en Dirand van Wijk (beiden Compas-Agro) onderzochten nieuwe methoden voor onkruidbestrijding in boomkwekerijen (Foto: Compas-Agro)

Verbeterde dierenwelzijn en meer transparantie in de waardeketen

Het bedrijf Piglets Treatment System uit Leunen en Tierarztapotheke Lintjeshof uit Straelen hebben samengewerkt aan de verdere ontwikkeling van een apparaat met de naam “Health Injector”. Een deel van het apparaat is vergelijkbaar met een conventionele spuit voor de behandeling van biggen. Aan de achterkant zit een houder voor het medicament, aan de voorkant zit een naald en daartussenin is een kleine ruimte waar de juiste dosis voor het volgende dier wordt afgetapt. Het bijzondere van het apparaat is dat het aan de oormerken van de dieren herkent of en met welk medicamant en welke dosis het betrokken dier moet worden behandeld. Dit heeft het voordeel dat er geen vergissingen kunnen optreden tijdens de behandeling en de dosering. Bovendien worden alle behandelingen automatisch geregistreerd en gedocumenteerd. Dit kan niet alleen het werk van de teler vergemakkelijken. Het is denkbaar dat deze gegevens in de toekomst ook worden gebruikt om de kopers van de dieren en de eindverbruikers informatie te verschaffen over de vraag of, wanneer en waarmee een dier tijdens zijn leven is behandeld. Op die manier kan de transparantie in de waardeketen worden vergroot.

Simone de la Motte (l.) en Niels Visschers (2e van rechts) van het Agropole-team lieten hen in de zomer van 2021 de Health Injector voorstellen (Foto: Agrobusiness Niederrhein)

Verdere ontwikkeling van een plukhulp voor blauwe bessen

De productiviteit in de land- en tuinbouw is sinds de jaren zestig gestegen dankzij de mechanisering en, meer recentelijk, de sterke digitalisering en automatisering. Dit neemt niet weg dat achter veel land- en tuinbouwproducten nog steeds veel fysieke arbeid schuilgaat. In het Duits-Nederlandse grensgebied zijn er enkele telers van blauwe bessen die dit nog steeds meemaken. Om de arbeidsomstandigheden van de plukkers te verbeteren en het plukproces te optimaliseren, hebben Schrijnwerkers Blueberries uit Horst, Magoley uit Kevelaer en Blueberry Giant uit Weeze samengewerkt om een reeds bestaande plukhulp te verbeteren. Het geoptimaliseerde apparaat vermindert de fysieke belasting en verhoogt de plukprestaties per werknemer. Op die manier vergroten de telers hun concurrentievermogen. Het is waar dat de markt voor blauwe bessen nog steeds wordt gedomineerd door grote landbouwbedrijven uit Oost-Europa, die over het geheel genomen goedkoper kunnen produceren (onder andere door grotere bedrijven en lagere arbeidskosten). Niettemin is de optimalisering van deze plukhulp een groot succes voor de regionale producenten in het Duits-Nederlandse grensgebied. De onderneming die het eerste model van deze plukhulp heeft ontwikkeld, zal de door de drie ondernemingen gedane verbeteringsvoorstellen overbrengen op haar model en dit testen op algemene functionaliteit en veiligheid, zodat deze innovatie in het beste geval ook aan andere telers ter beschikking zal worden gesteld.

Drie telers van blauwe bessen uit het Duits-Nederlandse grensgebied hebben onderzoek gedaan naar verbeteringen aan een plukhulp (foto: Agrobusiness Niederrhein)

Automatische meting van de stamomtrek verhoogt de rentabiliteit van de boomkwekerij

In een vierde innovatieproject lag de nadruk opnieuw op de rentabiliteit en het concurrentievermogen van boomkwekerijen. De drie bedrijven AgroWizard uit Venlo, Baumschule Fleuren met vestigingen in Baarlo en Straelen, en Baumschule Wilhelm Ley uit Meckenheim stelden het volgende vast: Er is een duidelijke correlatie tussen de stamdikte en de marktwaarde van bomen. Als men de groei van de bomen regelmatig observeert, kan men reageren op onregelmatigheden en beter bepalen wat het beste moment is om te verkopen. Het verzamelen van deze gegevens vergt tot nu toe echter veel mankracht en wordt daarom vaak verwaarloosd – ten koste van de rentabiliteit van de boomkwekerijen. AgroWizard heeft een “stamdiktemeter” ontwikkeld, die door de drie bovengenoemde partners in het kader van het voucherproject gezamenlijk verder is ontwikkeld en in de praktijk is getest.

AgroWizard heeft een stamdiktemeter ontwikkeld die in het kader van het innovatieproject samen met Duitse partners verder ontwikkeld en getest wordt (foto: AgroWizard)

Beschermende culturen voor een langere houdbaarheid van gesneden sla

Een groot deel van de producten uit de agrobusiness wordt gekenmerkt door snelle bederfelijkheid en dus slechte bewaarbaarheid, waaronder sla. Daardoor kan de opslag- en koelcapaciteit niet altijd optimaal worden benut. De extra hoge eisen die aan de voedselveiligheid worden gesteld, betekenen dat verliezen als gevolg van bedorven goederen of goederen die uit voorzorg zijn uitgesorteerd, niet volledig kunnen worden vermeden. Het bedrijf Hessing Supervers uit Belfeld wast, snijdt en verpakt salades, groenten en fruit voor de detailhandel en de systeemcatering. Om hun logistiek te optimaliseren en de voedselverspilling voor henzelf en hun klanten te verminderen, is zelfs een lichte verlenging van de houdbaarheid van gesneden salades van groot belang. Hiervoor onderzoekt Hessing samen met de onderneming M FOOD GROUP uit Steinfeld-Mühlen in het kader van een van de innovatievouchers het gebruik van verschillende beschermende culturen.

Kathrin Poetschki (2e van links) en Niels Visschers (rechts) van het Agropole-team bezochten de projectpartners Hessing en M FOOD in de herfst van 2021 (Foto: Agrobusiness Niederrhein)

Data-gebaseerde aanbevelingen voor het aanpassen van zadels verbeteren het dierenwelzijn van rijpaarden

Iedereen die geïnteresseerd is in paarden en paardensport weet dat een zadel niet op de rug van elk paard even goed past. Integendeel – een slecht passend zadel kan ernstige gevolgen hebben voor de gezondheid van het dier. Het Duits-Nederlandse grensgebied is een bolwerk voor de paardenhouderij en de paardensport. Hier hangt het dierenwelzijn van vele rijpony’s en paarden af van de vraag of hun eigenaars een gelukkige hand hebben bij de keuze van een zadel. Hoewel er deskundigen zijn die hierover advies kunnen geven, worden deskundigheid en ervaring lang niet voor elke zadelaankoop geraadpleegd, en zelfs met advies kan de verkeerde beslissing worden genomen. Uiteindelijk is deskundigheid meestal “slechts” gebaseerd op subjectieve ervaringen en beoordelingen. De twee bedrijven EquInnoLab uit Weert en de zadelproducent Stübben uit Kempen hebben een innovatievoucher gebruikt om nader te onderzoeken hoe objectievere gegevens kunnen worden verzameld en gebruikt als basis voor de besluitvorming. Het doel is ziekten en scheefstanden van de dieren als gevolg van ongeschikte zadels te voorkomen door gegevens van sensoren en video-opnamen te analyseren.

EquInnoLab en Stübben onderzochten hoe objectieve gegevens kunnen worden verwerkt in aanbevelingen en adviezen over het juiste zadel (Foto: EquInnoLab)

Stem op de winnaar van de Agropole Innovation Award 2022

In het kader van het Agropole-project vindt op 17 maart 2022 het Zukunfts.Symposium Agropole plaats in de Villa Flora in Venlo. Op het programma staat een rondleiding met verschillende stations waar nieuwe bevindingen, ontwikkelingen en trends uit de agrobusiness zullen worden gepresenteerd. Er zal ook gelegenheid zijn om te netwerken. Alle deelnemers van het evenement zullen op de dag zelf kunnen stemmen welk van de zes gepresenteerde grensoverschrijdende projecten zij het meest innovatief vinden en de meeste vooruitgang voor de sector en de grensregio beloven. Het winnende team ontvangt dan de Agropole Innovation Award 2022.

Geinteresseerden worden van harte uitgenodigd zich vóór 11 maart gratis in te schrijven voor het Zukunfts.Symposium Agropole op www.agrobusiness-niederrhein.de.