DEEL 3/9: WAAROM IS EUROPA BELANGRIJK?

DEEL 3/9: WAAROM IS EUROPA BELANGRIJK?

Interview 3 van de serie ,,Waarom is Europa belangrijk?”
In gesprek met Imke Wemken
INTERREG-project Waddenagenda 2.0

De Europese verkiezingen komen eraan. Toch is Europa lang niet altijd zichtbaar in ons dagelijks leven. Maar als je goed kijkt, is Europa overal, zeker in onze Duits-Nederlandse grensregio. En dat is precies waar ons INTERREG-programma Deutschland-Nederland aan werkt; Europa “tastbaar” maken met behulp van grensoverschrijdende INTERREG-projecten.

De komende weken zullen we met een aantal mensen achter de INTERREG-projecten praten. Ontdek wat Europa doet en wat het betekent in onze grensregio – en vorm uw eigen mening!

Over de persoon

Imke Wemken is directeur van Ostfriesland Tourismus GmbH. Ostfriesland Tourismus GmbH (OTG) werd op 28.10.2004 opgericht met als doel het bevorderen van het toerisme, in het bijzonder de toeristische marketing, en daarmee het ontwikkelen van de toeristische bronmarkten in het belang van de aandeelhouders op een efficiënte, doel- en succesgerichte manier. Tot de aandeelhouders behoren de districten Ammerland, Aurich, Friesland, Leer, Wittmund en de zelfstandige steden Emden en Wilhelmshaven.

Geboren in Ammerland, studeerde ze aardrijkskunde aan de Freie Universität in Berlijn en sloot zich vervolgens aan bij de Tourist-Information Rastede, waar ze werkte aan praktische toeristische projecten. Een belangrijk station was de Friesland-Touristik GmbH (FTG) in Jever. Als office manager van FTG begeleidde ze het oprichtingsproces van OTG en hielp ze in 2005 met het opzetten van het nieuwe bedrijf als marketing manager. In 2013 heeft ze het management overgenomen van Kurt Radtke. Ze heeft vele jaren ervaring in grensoverschrijdende samenwerking. Kort na de oprichting van OTG is het INTERREG IV-project “Netwerk TOEKOMST” van start gegaan, waarin OTG een projectpartner was. OTG is de leidende partner in het INTERREG V A project “Wadden Agenda” en het vervolgproject “Wadden Agenda 2.0” en werkt succesvol samen met de projectpartners Merk Fryslân, Marketing Groningen, Internationale Dollard Route, Nationalparkverwaltung Niedersächsisches Wattenmeer en Nordsee GmbH.

1. Vat het project samen in 3 zinnen! Wat doet het voor de regio?

Het doel van het project “Waddenagenda 2.0” is de grensoverschrijdende ontwikkeling en implementatie van een milieuvriendelijk en duurzaam toerisme voor het behoud en de bescherming van het ecosysteem van de Waddenzee. Met nieuwe concrete doelen en acht innovatieve maatregelen bouwt het project voort op het vorige project “Waddenagenda” en streeft het naar een volgend kwaliteitsniveau in grensoverschrijdende samenwerking in de Waddenzee. De “Waddenagenda 2.0” wordt uitgevoerd door een consortium van zes partnerorganisaties op het gebied van Waddenzee bescherming en toerisme. Verschillende doelgroepen en belanghebbenden zullen betrokken worden bij de ontwikkeling, het testen en de overdracht van de innovatieve formats voor het Waddengebied gedurende de 42 maanden durende projectperiode. Innovatieve oplossingen, zoals een gamification app op het gebied van afvalvermijding, zullen in een pilot worden ontwikkeld.  Dienstverleners en KMO’s krijgen concrete tips en praktische hulp via checklists voor een duurzamere uitvoering van evenementen in de World Heritage Region. Grensoverschrijdende uitwisseling van ervaringen, kennisoverdracht en bewustmaking van dienstverleners en MKB’s voor de uitdagingen van de demografische veranderingen tot aan impulsen voor de ontwikkeling van het aanbod worden gestimuleerd door het werkpakket Barrièrevrije Waddenzeeregio.  Maatschappelijke betrokkenheid, duurzame mobiliteit en de koppeling van natuur en cultuur zorgen voor innovatieve benaderingen in verdere werkpakketten.

“Deze nieuwe benaderingen illustreren de mogelijkheden tot een gezamenlijke ontwikkeling van duurzaam toerisme in het grensoverschrijdende Waddenzeegebied voor een zo groot mogelijke bescherming van het natuurlijke erfgoed van de wereld.”

2) Wat zijn de voordelen en de noodzaak van grensoverschrijdende samenwerking? Waarom is INTERREG/Europa zo belangrijk?

De Waddenzee is een wereldwijd uniek natuurgebied dat al decennia lang beschermd is. Het behoud ervan is internationaal verder ondersteund door het UNESCO-werelderfgoed. Deze unieke habitat is wereldwijd van groot belang voor de geologische en ecologische processen en voor het behoud van de biologische diversiteit en is een belangrijk kenmerk van het Eems-Dollardgebied. In de Waddenzee en het kustgebied leven tal van dier- en plantensoorten die elders zeldzaam zijn geworden.

Tegelijkertijd is dit gebied ook een nederzetting en economisch gebied voor een miljoen mensen en een vakantieregio voor meer dan vier miljoen gasten. De bescherming van deze unieke habitat kan op de lange termijn alleen slagen als deze breed gedragen wordt door de samenleving. Het evenwicht tussen de belangen van de natuurlijke omgeving en de regionale en toeristische ontwikkeling is daarom een enorme uitdaging die met innovatieve oplossingen moet worden aangepakt. Een toeristisch gebruik dat alleen “rekening houdt” met de Waddenzee gaat niet ver genoeg. In plaats daarvan moet duurzaam toerisme een actieve bijdrage leveren aan de bescherming van het Waddengebied. Het is noodzakelijk om een appreciërend toerisme te hebben dat zich richt op het belang en het unieke karakter van de Waddenzee en zo bijdraagt aan de bescherming van de Waddenzee.

De eerste stappen in deze richting zijn al gezet met het vorige project “Waddenagenda”. Er is ervaring opgedaan, de eerste maatregelen zijn getest en gestabiliseerd en er zijn grensoverschrijdende structuren voor duurzaam toerisme in de Waddenzeeregio opgezet. Op basis hiervan kan het project “Waddenagenda 2.0” gezamenlijk verdergaande doelen en ambitieuzere maatregelen formuleren en aanpakken. Dit geldt zowel voor nieuwe thema’s, zoals de bestrijding van plastic afval of de vermindering van lichtvervuiling, als voor een nog sterkere grensoverschrijdende overdracht van modeloplossingen en de verdere ontwikkeling daarvan, bijvoorbeeld met betrekking tot innovatieve barrièrevrije toegang tot de Waddenzee of nieuwe “slimme” benaderingen door jongere doelgroepen. Deze nieuwe benaderingen illustreren de mogelijkheden tot een gezamenlijke ontwikkeling van duurzaam toerisme in het grensoverschrijdende Waddenzeegebied voor een zo groot mogelijke bescherming van het natuurlijke erfgoed van de wereld.

“Kennisoverdracht speelt hierbij een belangrijke rol.”

3. Wat zijn (binnen het project) succesfactoren of verbeterpunten voor grensoverschrijdende samenwerking?

Het Nationaal Park Waddenzee strekt zich uit over heel Nederland en Duitsland (en Denemarken) en vormt daarmee een natuurlijke grensoverschrijdende verbinding voor het Eems-Dollardgebied en is tegelijkertijd kenmerkend voor het gebied. Dat grensoverschrijdende samenwerking op dit specifieke landschapstype zinvol en noodzakelijk is, vloeit voort uit het gemeenschappelijke ecosysteem van de Waddenzee. Zowel de beschermingsbehoeften van de Waddenzee als de eisen voor duurzaam Waddenzeetoerisme kunnen niet significant verschillen tussen de Nederlandse en Nedersaksische Waddenzee. Toch zijn er soms verschillende benaderingen en oplossingen om “om te gaan” met de bescherming van de Waddenzee. Een voorbeeld is het probleem van het plastic afval. Hier zullen de projectpartners elkaar aanvullen met hun ervaring en gezamenlijk grensoverschrijdende strategieën ontwikkelen.

De ervaring met eerdere samenwerking heeft aangetoond hoe verschillend de structuren aan beide zijden van de grens in detail zijn. Tegelijkertijd hebben de projectpartners een vertrouwde, gemeenschappelijke werksfeer ontwikkeld. Deze basis is nu ideaal voor de gerichte uitvoering van de maatregelen uit de “Waddenagenda 2.0”. Kennisoverdracht speelt hierbij een belangrijke rol. De gezamenlijke ontwikkeling van het project heeft aangetoond dat er verschillende niveaus van kennis en ontwikkeling zijn, bijvoorbeeld op het gebied van toegankelijkheid of maatschappelijke betrokkenheid in de projectgemeenschap. Andere maatregelen, zoals “slimme” toepassingen, moeten op een volledig nieuwe grensoverschrijdende basis worden ontwikkeld. Dit leidt tot synergieën, zodat niet elke subregio binnen de EDR zelfstandig leer- en ontwikkelingsprocessen hoeft te doorlopen.

Over het project

De projectgemeenschap van het INTERREG V-project “Watten-Agenda 2.0” werkt momenteel aan de implementatieplanning. De projectgemeenschap kan voortbouwen op het vorige project “Watten-Agenda”. Alle maatregelen worden consequent gezamenlijk en grensoverschrijdend uitgevoerd.  De eerste resultaten zijn de oprichting van een online werk- en communicatieplatform via Trello en Google Drive, de vaststelling van mijlpalen voor de grensoverschrijdende, gezamenlijke ontwikkeling van de projectdoelstellingen en daarmee de gedetailleerde conceptuele planning van de werkpakketten in de maandelijkse Jour Fixe-vergaderingen en de eerste aanbestedingen voor de implementatie van de output. Het project zal aan het grote publiek worden gepresenteerd op de kick-off beurs op 15 mei 2019. Deelnemers* kunnen via workshops ideeën voor de uitvoering aanleveren. Daarnaast zijn de eerste sensibilisatietrainingen over het werkpakket “Barrièrevrij Waddenzeegebied” gepland voor 23 en 24 oktober.